بازار ارزهای دیجیتال، سرشار از سود و همزمان سرشار از زیان‌های بزرگ است. حال چرا زیان؟ زیرا اگر روش‌های مختلف تحلیل در این بازار را بلد نباشید، این بازار می‌تواند سرمایه شما را نابود کند. در مقابل اگر راجع به این روش‌ها اطلاع پیدا کنید، چه بسا بازار کریپتو به اصلی‌ترین راه کسب‌ درآمد شما تبدیل شود. یکی از این روش‌های تحلیل، تحلیل آنچین است که در این مقاله از پیدار به بررسی مفهوم و مراحل پیشبرد این روش خواهیم پرداخت. در ادامه با ما همراه باشید.

تحلیل آن‌چین چیست؟ 

همانطور که از نام این نوع تحلیل پیداست، تحلیل آن‌چین نوعی بررسی ارز در شبکه بلاکچین است. به زبان ساده‌تر، تحلیل آنچین (On-chain Analysis) به روشی گفته می‌شود که در آن رفتار و داده‌های ثبت‌شده روی بلاکچین مورد بررسی قرار می‌گیرند تا بتوانیم دید بهتری نسبت به وضعیت یک ارز دیجیتال و روند احتمالی آینده آن به دست بیاوریم. چون تمام تراکنش‌ها، آدرس‌ها و حجم جابه‌جایی دارایی‌ها به صورت شفاف روی بلاکچین ذخیره می‌شوند، تحلیل‌گران می‌توانند از این اطلاعات برای پیش‌بینی احساسات بازار و تصمیمات سرمایه‌گذاران استفاده کنند.

در این نوع تحلیل معمولا شاخص‌هایی مثل تعداد کیف‌پول‌های فعال، میزان ورودی و خروجی ارز به صرافی‌ها، تعداد تراکنش‌ها، حجم هولدینگ نهنگ‌ها (سرمایه‌گذاران بزرگ) و حتی داده‌های مربوط به ماینرها بررسی می‌شوند. مثلا وقتی حجم زیادی بیت‌کوین از کیف‌پول‌ها به صرافی‌ها منتقل می‌شود، احتمال افزایش فشار فروش و افت قیمت وجود دارد. یا بالعکس، وقتی کوین‌ها از صرافی‌ها خارج و وارد کیف‌پول‌های سرد می‌شوند، می‌تواند نشانه‌ای از هولد و انتظار رشد قیمتی باشد.

مزیت تحلیل آنچین این است که برخلاف تحلیل تکنیکال که فقط روی نمودار قیمت تمرکز دارد یا تحلیل فاندامنتال که بیشتر به تیم و کاربرد پروژه نگاه می‌کند، داده‌های واقعی شبکه را بررسی می‌کند؛ داده‌هایی که دستکاری آن تقریبا غیرممکن است. برای همین امروزه ابزارهایی مثل Glassnode، CryptoQuant و Santiment بین تریدرها و سرمایه‌گذاران حرفه‌ای بسیار پرکاربرد شده‌اند.

تاریخچه تحلیل آنچین

اگر بخواهیم سراغ تاریخچه تحلیل آنچین برویم، باید برگردیم به همان سال‌های ابتدایی پیدایش بیت‌کوین. وقتی ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۹ بلاکچین بیت‌کوین را راه‌اندازی کرد، یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن شفافیت کامل تراکنش‌ها بود؛ یعنی همه می‌توانستند دفترکل توزیع‌شده بیت‌کوین را ببینند. همین شفافیت، خیلی زود توجه برنامه‌نویس‌ها و علاقه‌مندان به داده را جلب کرد و نخستین تلاش‌ها برای بررسی وضعیت شبکه آغاز شد.

در ابتدا، تحلیل آنچین بیشتر به شکل آماری و ساده بود؛ مثلا تعداد تراکنش‌های روزانه یا تعداد آدرس‌های فعال بیت‌کوین. کم‌کم با ورود توسعه‌دهندگان و پژوهشگران به این حوزه، شاخص‌هایی پیچیده‌تر مثل Coin Days Destroyed (برای سنجش حرکت کوین‌های قدیمی) یا Hashrate (قدرت پردازش شبکه) معرفی شدند. این‌ها اولین قدم‌ها برای درک رفتار واقعی کاربران روی زنجیره بودند.

از سال‌های ۲۰۱۶ به بعد، با بزرگ‌تر شدن بازار و ورود سرمایه‌گذاران نهادی، ابزارهای پیشرفته‌تر تحلیل آنچین مثل MVRV Ratio، SOPR و NUPL به وجود آمدند. در همین دوره پلتفرم‌هایی مثل Glassnode، CryptoQuant و IntoTheBlock راه‌اندازی شدند و داده‌های آنچین را به شکل حرفه‌ای در اختیار معامله‌گران گذاشتند. این اتفاق باعث شد تحلیل آنچین به یک شاخه مستقل از تحلیل بازار کریپتو تبدیل شود و امروز بسیاری از تریدرهای حرفه‌ای بدون بررسی داده‌های آنچین وارد معامله نمی‌شوند.

جالب است بدانید که الان حتی برای ارزهای غیر از بیت‌کوین و اتریوم هم داده‌های آنچین جمع‌آوری می‌شود؛ هرچند کیفیت و عمق این داده‌ها به اندازه بیت‌کوین نیست. در واقع می‌توان گفت تحلیل آنچین ابتدا ابزاری برای کنجکاوی جامعه بیت‌کوین بود، اما حالا به یکی از جدی‌ترین ابزارهای سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال تبدیل شده است. 

مقایسه داده‌های آن‌چین و آف‌چین

وقتی از داده‌های آن‌چین صحبت می‌کنیم، منظورمان اطلاعاتی است که مستقیماً روی بلاکچین ثبت می‌شوند؛ مثل تراکنش‌ها، قراردادهای هوشمند و جزئیات مربوط به جابه‌جایی دارایی‌ها. این داده‌ها به‌طور عمومی قابل مشاهده‌اند، شفافیت بالایی دارند و پس از تأیید در شبکه، تغییرناپذیر می‌شوند. همین ویژگی باعث شده تحلیل آن‌چین ابزاری مهم برای درک رفتار سرمایه‌گذاران و وضعیت واقعی شبکه باشد. در مقابل، داده‌های آف‌چین خارج از بلاکچین شکل می‌گیرند. برای مثال تراکنش‌های داخلی صرافی‌های متمرکز، توافق‌های خصوصی بین طرفین یا تراکنش‌هایی که روی لایه دوم مانند شبکه لایتنینگ انجام می‌شوند، همگی در دسته داده‌های آف‌چین قرار می‌گیرند. این داده‌ها لزوماً شفاف و قابل مشاهده برای همه نیستند، اما سرعت و هزینه پایین‌تری دارند.

از نظر هزینه و سرعت، تراکنش‌های آن‌چین به دلیل نیاز به تأیید توسط ماینرها یا ولیدیتورها، معمولاً کندتر و پرهزینه‌تر هستند. در حالی که داده‌های آف‌چین به دلیل عدم وابستگی به کل شبکه، سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر اجرا می‌شوند و همین آن‌ها را برای پرداخت‌های خرد یا تراکنش‌های پرتعداد به گزینه‌ای جذاب تبدیل می‌کند. با این حال، امنیت و اعتماد در آن‌چین بسیار بالاتر است، چون همه چیز در دفترکل غیرمتمرکز و تغییرناپذیر ثبت می‌شود؛ در حالی که آف‌چین به اعتماد به نهادها یا سازوکارهای خارجی نیاز دارد و این موضوع می‌تواند ریسک‌هایی مانند تقلب یا شفافیت پایین‌تر را به همراه داشته باشد.

به‌طور کلی می‌توان گفت که داده‌های آن‌چین برای شفافیت، ثبت دائمی و تحلیل وضعیت واقعی بازار ایده‌آل هستند، اما محدودیت سرعت و مقیاس‌پذیری دارند. داده‌های آف‌چین در عوض امکان اجرای سریع و ارزان تراکنش‌ها را فراهم می‌کنند، اما تا حدی امنیت و شفافیت کمتری دارند. همین تفاوت‌ها باعث شده امروزه بسیاری از پروژه‌ها ترکیبی از هر دو مدل را به کار بگیرند؛ یعنی داده‌های اصلی و حساس روی بلاکچین ذخیره شوند، اما پردازش‌های پرتکرار یا کم‌اهمیت به‌صورت آف‌چین انجام گیرد تا هم کارایی سیستم بالا برود و هم اعتماد عمومی به بلاکچین حفظ شود. در جدول زیر می‌توانید یک مقایسه کلی از داده‌های آن‌چین و آف‌چین را مشاهده کنید: 

ویژگی	مزایای آن‌چین	معایب آن‌چین	مزایای آف‌چین	معایب آف‌چین
شفافیت و راستی‌آزمایی	داده‌ها عمومی و غیرقابل تغییر هستند؛ امکان تحلیل برای همه وجود دارد.	حجم داده زیاد و تأخیر در شلوغی شبکه.	سرعت بیشتر و کاهش بار شبکه؛ مقیاس‌پذیری بالاتر.	شفافیت کمتر و نیاز به اعتماد به طرف ثالث.
هزینه‌ها	—	کارمزدها می‌تواند بالا باشد.	کارمزد پایین‌تر، مناسب برای تراکنش‌های کوچک.	ممکن است کارمزد پنهان یا ریسک نقدشوندگی داشته باشد.
سرعت و مقیاس‌پذیری	اطمینان بالا و دائمی بودن داده‌ها.	کندی شبکه در زمان ازدحام.	اجرای سریع‌تر تراکنش‌ها؛ مناسب برای پرداخت‌های خرد.	وابسته به ثبت نهایی روی زنجیره اصلی؛ احتمال تأخیر.
امنیت و عدم تقلب	امنیت بالا به دلیل اجماع شبکه و رمزنگاری.	امکان حملات ۵۱٪ یا مشکلات مقیاس‌پذیری.	امنیت نسبی در صورت طراحی خوب؛ مقیاس‌پذیرتر.	ریسک تقلب و دستکاری بیشتر به دلیل عدم شفافیت.
کاربردها و موارد استفاده	مناسب برای تراکنش‌های با ارزش بالا، قرارداد هوشمند، شفافیت مالی.	—	پرداخت‌های روزمره و تراکنش‌های پرتعداد.	عدم تضمین دائمی بودن یا امنیت مشابه بلاکچین.

معیارهای تحلیل آن‌چین برای اندازه‌گیری قدرت شبکه 

تحلیل آنچین مجموعه‌ای از شاخص‌ها و معیارها را در اختیار ما قرار می‌دهد که به کمک آن‌ها می‌توان قدرت، سلامت و روند شبکه‌های بلاکچینی مثل بیت‌کوین و اتریوم را بررسی کرد. این شاخص‌ها از دل داده‌های واقعی ذخیره‌شده روی بلاکچین استخراج می‌شوند و برخلاف تحلیل تکنیکال یا اخبار، کمتر تحت تأثیر دستکاری قرار می‌گیرند.

در جدول زیر، مهم‌ترین معیارهای آنچین برای سنجش وضعیت شبکه و سرمایه‌گذاران آورده شده است:

شاخص	توضیح	کاربرد اصلی
NVT Ratio	نسبت ارزش شبکه به حجم تراکنش‌ها.	شبیه به P/E در بازار سهام؛ برای تشخیص حباب یا ارزندگی شبکه استفاده می‌شود.
MVRV Ratio	نسبت ارزش بازار به ارزش واقعی (Realized Cap).	برای فهمیدن این که بازار بیش‌ازحد داغ یا در کف قیمتی است.
SOPR	سود یا زیان محقق‌شده کوین‌های خرج‌شده.	نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران در زمان فروش در سود هستند یا زیان.
NUPL	سود یا زیان تحقق‌نیافته سرمایه‌گذاران.	به تشخیص احساسات کلی بازار (ترس یا طمع) کمک می‌کند.
Hashrate	قدرت پردازش کل شبکه.	سنجش امنیت و تمرکززدایی شبکه‌های مبتنی بر اثبات کار.
Active Addresses	تعداد کیف پول‌های فعال در یک بازه.	نشانه‌ای از رشد یا کاهش استفاده کاربران از شبکه.
Exchange Flows	ورودی و خروجی ارز به صرافی‌ها.	کمک به پیش‌بینی فشار خرید یا فروش در بازار.

اندیکاتورهای آنچین برای بررسی رفتار خرید مشتریان و فروشندگان

در جدول زیر برخی از بهترین اندیکاتورهای آنچین برای بررسی رفتار خرید مشتریان و فروشندگان را مشاهده کنید: 

دسته‌بندی	شاخص / اندیکاتور	توضیح
رفتار خریداران و فروشندگان	Exchange Inflow & Outflow	بررسی ورود و خروج کوین‌ها به/از صرافی‌ها؛ ورود زیاد نشانه فروش، خروج زیاد نشانه هولد.
رفتار خریداران و فروشندگان	Long-Term Holder vs Short-Term Holder Supply	مقایسه حجم کوین‌های هولدشده توسط سرمایه‌گذاران قدیمی و جدید؛ نشانه اعتماد یا بی‌اعتمادی.
رفتار خریداران و فروشندگان	Spent Output Age Bands (SOAB)	تحلیل سن کوین‌های خرج‌شده؛ جابه‌جایی کوین‌های قدیمی نشانه فشار فروش.
رفتار خریداران و فروشندگان	Whale Wallet Activity	رصد تراکنش‌های کیف‌پول نهنگ‌ها؛ تغییرات آن‌ها اثر مستقیم بر روند بازار دارد.
رفتار خریداران و فروشندگان	SOPR (Spent Output Profit Ratio)	بررسی این که کوین‌های خرج‌شده در سود یا زیان فروخته شده‌اند.
رفتار خریداران و فروشندگان	Active Addresses	افزایش یا کاهش تعداد آدرس‌های فعال؛ نشانه ورود یا خروج کاربران.
ارزیابی قیمت	MVRV Ratio	نسبت ارزش بازار به ارزش واقعی؛ بالا بودن نشانه اشباع خرید، پایین بودن نشانه کف احتمالی.
ارزیابی قیمت	NVT Ratio	نسبت ارزش شبکه به حجم تراکنش‌ها؛ معیاری شبیه P/E برای ارزش‌گذاری.
ارزیابی قیمت	NUPL (Net Unrealized Profit/Loss)	سود یا زیان تحقق‌نیافته کل شبکه؛ نشان‌دهنده احساسات بازار (ترس یا طمع).
ارزیابی قیمت	Realized Cap	ارزش شبکه بر اساس آخرین قیمت جابه‌جایی هر کوین؛ دقیق‌تر از ارزش بازار.
ارزیابی قیمت	Market Value to Thermocap Ratio	مقایسه ارزش بازار با کل کوین‌های تولیدشده توسط ماینرها؛ برای تشخیص سقف و کف تاریخی.
ارزیابی قیمت	Stock-to-Flow (S2F)	نسبت موجودی کل به عرضه سالانه؛ نشان‌دهنده کمیابی و ارزش بلندمدت.
ارزیابی قیمت	Funding Rate	شاخص بازار مشتقه برای نشان دادن انتظارات معامله‌گران از قیمت.

شاخص‌های درون زنجیره‌ای برای بررسی قیمت یک ارز دیجیتال

در جدول زیر شاخص‌های درون زنجیره‌ای برای بررسی قیمت یک ارز دیجیتال بیان شده‌اند:

شاخص	تعریف	کاربرد
NVT Ratio	نسبت ارزش شبکه به حجم تراکنش‌ها.	برای تشخیص حباب یا ارزش‌گذاری واقعی شبکه؛ شبیه P/E در بورس.
MVRV Ratio	نسبت ارزش بازار به ارزش واقعی (Realized Cap).	برای شناسایی کف یا سقف احتمالی بازار.
SOPR	نشان‌دهنده سود یا زیان محقق‌شده کوین‌های خرج‌شده.	تحلیل سود یا زیان فروشندگان در زمان خرج کردن کوین‌ها.
NUPL	سود یا زیان تحقق‌نیافته کل شبکه.	تشخیص احساسات بازار (ترس یا طمع).
Hashrate	قدرت پردازش کل شبکه بلاکچین.	سنجش امنیت و تمرکززدایی شبکه.
Active Addresses	تعداد کیف پول‌های فعال در یک بازه زمانی مشخص.	نشان‌دهنده رشد یا کاهش مشارکت کاربران.
Exchange Flows	بررسی میزان ورودی و خروجی کوین‌ها به/از صرافی‌ها.	برای پیش‌بینی فشار خرید یا فروش در بازار.

محدودیت‌های تحلیل آن‌چین

با وجود جذابیت‌ها و دقت بالایی که تحلیل آنچین دارد، این روش نیز خالی از ضعف و محدودیت نیست و نمی‌توان آن را تنها ابزار تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری دانست. نخستین محدودیت، تمرکز داده‌ها روی شبکه‌های بزرگ است. بیشتر شاخص‌ها و ابزارهای معتبر آنچین برای بیت‌کوین و اتریوم طراحی شده‌اند، زیرا این دو شبکه سابقه طولانی و حجم داده بالایی دارند. وقتی سراغ آلت‌کوین‌های کوچک یا پروژه‌های تازه‌تأسیس می‌رویم، داده‌های درون‌زنجیره‌ای ناقص یا محدود می‌شوند و عملاً کارایی شاخص‌ها کاهش پیدا می‌کند.

دومین مسئله به چالش تفسیر داده‌ها برمی‌گردد. شاخص‌هایی مثل MVRV یا SOPR، در ظاهر ساده هستند اما تحلیل درست آن‌ها نیاز به تجربه و نگاه ترکیبی دارد. برای نمونه، بالا بودن نسبت MVRV همیشه به معنای حباب قیمتی نیست و ممکن است نشانه ورود سرمایه‌گذاران جدید باشد. بنابراین کسانی که دانش کافی ندارند، ممکن است دچار تفسیر نادرست شوند و تصمیم‌های اشتباهی بگیرند.

از سوی دیگر، تحلیل آنچین در اصل یک ابزار عقب‌نگر (Lagging Indicator) است. یعنی اتفاقاتی که در گذشته شبکه افتاده را ثبت و نمایش می‌دهد. هرچند این داده‌ها می‌توانند سرنخ‌هایی برای آینده بدهند، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که الگوهای تاریخی دوباره تکرار شوند. برای مثال، خروج گسترده بیت‌کوین از صرافی‌ها لزوماً به رشد سریع قیمت منجر نمی‌شود، چون ممکن است عوامل بیرونی مثل اخبار منفی یا شرایط اقتصاد کلان مسیر بازار را تغییر دهند.

همچنین باید به خطر اشباع داده توجه کرد. امروزه ده‌ها شاخص آنچین مختلف وجود دارد و بسیاری از آن‌ها در سایت‌هایی مانند Glassnode، CryptoQuant یا IntoTheBlock منتشر می‌شوند. اگر معامله‌گر بدون استراتژی مشخص بین این شاخص‌ها جابه‌جا شود، به‌جای دید روشن، دچار سردرگمی و حتی تصمیم‌های هیجانی خواهد شد. این مشکل به‌خصوص برای افراد تازه‌کار رایج است.

نکته دیگر، وابستگی به دقت ابزارها و منابع داده است. بعضی از شاخص‌ها ممکن است بسته به متدولوژی پلتفرم‌ها (مثلاً تعریف متفاوت از آدرس فعال یا نوع محاسبه عرضه در گردش) نتایج متفاوتی نشان دهند. این موضوع می‌تواند باعث تناقض در تحلیل‌ها شود و سرمایه‌گذار را گمراه کند. در نهایت باید گفت تحلیل آنچین یک روش مکمل است. استفاده درست از آن در کنار تحلیل تکنیکال، فاندامنتال و همچنین درک شرایط اقتصاد کلان می‌تواند تصویری کامل‌تر از بازار ارائه دهد. اما اگر صرفاً به داده‌های آنچین تکیه کنیم، احتمال اشتباه و زیان در تصمیم‌گیری بالا می‌رود. در جدول زیر می‌توانید خلاصه‌ای از محدودیت‌های تحلیل آنچین را مشاهده کنید:

محدودیت	توضیح	پیامد احتمالی
تمرکز روی شبکه‌های بزرگ	بیشتر شاخص‌ها برای بیت‌کوین و اتریوم طراحی شده‌اند، داده آلت‌کوین‌ها ناقص است.	کاهش دقت تحلیل برای پروژه‌های کوچک‌تر
تفسیر دشوار شاخص‌ها	برداشت اشتباه از شاخص‌هایی مثل MVRV یا SOPR رایج است.	تصمیم‌های غلط سرمایه‌گذاری
عقب‌نگر بودن (Lagging)	داده‌های آنچین گذشته را نشان می‌دهند، پیش‌بینی قطعی آینده نیستند.	ایجاد انتظارات غیرواقعی از بازار
اشباع داده‌ها	وجود ده‌ها شاخص مختلف باعث سردرگمی سرمایه‌گذار می‌شود.	تصمیم‌های هیجانی یا متناقض
وابستگی به پلتفرم‌ها	روش محاسبه شاخص‌ها در منابع مختلف متفاوت است.	تناقض در نتایج و کاهش اعتماد
عدم قطعیت در همبستگی	رابطه بین داده‌های آنچین و قیمت همیشه مستقیم نیست.	افزایش ریسک تحلیل تک‌بعدی

پلتفرم‌ها و وب‌سایت‌های ارائه‌دهنده خدمات تحلیل آنچین 

خوشبختانه اینترنت کاری کرده است که دسترسی به داده و شاخص‌ها بدون هیچ هزینه‌ای و تنها در چند دقیقه با چند وب‌سایت در اختیار شماست. در این بخش به بهترین وب‌سایت‌هایی که می‌توانید از آن‌ها برای تحلیل آن‌چین استفاده کنید اشاره خواهیم کرد.

کوین متریکس (CoinMetrics)

کوین متریکس یکی از قدیمی‌ترین پلتفرم‌های ارائه داده‌های آنچین است که از سال ۲۰۱۷ فعالیت می‌کند. این وب‌سایت مجموعه گسترده‌ای از داده‌های بازار و شبکه‌های بلاکچینی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد و به‌ویژه برای محققان و سرمایه‌گذاران نهادی بسیار محبوب است. شفافیت و دقت داده‌ها در کوین متریکس باعث شده به یک مرجع معتبر در این حوزه تبدیل شود.

لوک اینتو بیت‌کوین (LookIntoBitcoin)

این وب‌سایت بیشتر روی ارائه شاخص‌های آنچین مربوط به بیت‌کوین تمرکز دارد. LookIntoBitcoin با استفاده از نمودارها و اندیکاتورهای خاصی مثل MVRV، NUPL و مدل Stock-to-Flow، تحلیل‌های ساده و قابل فهمی برای معامله‌گران فراهم می‌کند. محیط کاربری ساده و دسترسی رایگان به بیشتر داده‌ها، دلیل محبوبیت این سایت در بین کاربران تازه‌کار است.

گلسنود (Glassnode)

گلسنود یکی از شناخته‌شده‌ترین پلتفرم‌های تحلیل آنچین است که داده‌های دقیق و متنوعی برای بیت‌کوین، اتریوم و بسیاری از آلت‌کوین‌ها ارائه می‌دهد. این وب‌سایت داشبوردهای تعاملی، گزارش‌های هفتگی و شاخص‌های اختصاصی دارد و ابزار مورد علاقه بسیاری از تریدرهای حرفه‌ای محسوب می‌شود. نسخه رایگان گلسنود داده‌های محدودی ارائه می‌دهد، اما نسخه پولی آن بسیار کامل‌تر است.

اینتو د بلاک (IntoTheBlock)

IntoTheBlock یک پلتفرم تحلیل داده‌های آنچین و آف‌چین است که علاوه بر شاخص‌های زنجیره‌ای، داده‌های مربوط به بازار مشتقه و رفتار سرمایه‌گذاران را هم پوشش می‌دهد. این وب‌سایت از الگوریتم‌های یادگیری ماشین استفاده می‌کند تا پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌های دقیق‌تری ارائه دهد. کاربران آن بیشتر تریدرهای حرفه‌ای و سرمایه‌گذاران بلندمدت هستند.

سنتیمنت (Santiment)

سنتیمنت تمرکز ویژه‌ای روی تحلیل احساسات (Sentiment Analysis) در بازار کریپتو دارد. این وب‌سایت علاوه بر داده‌های آنچین، حجم گفتگوها در شبکه‌های اجتماعی، فعالیت توسعه‌دهندگان و اخبار پروژه‌ها را نیز تحلیل می‌کند. ترکیب داده‌های زنجیره‌ای با احساسات عمومی بازار، سنتیمنت را به یکی از پلتفرم‌های منحصربه‌فرد در این حوزه تبدیل کرده است.

CQ.Live

CQ.Live یک ابزار زنده برای رصد جریان سرمایه و داده‌های آنچین است. این وب‌سایت اطلاعاتی مانند حجم ورود و خروج رمزارزها به صرافی‌ها، تغییرات ذخایر صرافی‌ها و شاخص‌های کلیدی بازار را به‌صورت لحظه‌ای نمایش می‌دهد. برای کسانی که به دنبال سیگنال‌های کوتاه‌مدت و تصمیم‌گیری سریع هستند، CQ.Live منبع مناسبی محسوب می‌شود.

دپ رادار (DappRadar)

DappRadar مرجعی شناخته‌شده برای تحلیل و ردیابی برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) است. این پلتفرم داده‌های مربوط به قراردادهای هوشمند، میزان کاربران فعال و تراکنش‌های برنامه‌های غیرمتمرکز را در بلاکچین‌های مختلف جمع‌آوری می‌کند. به کمک آن می‌توان عملکرد پروژه‌های دیفای، NFT و گیمینگ را به‌صورت دقیق دنبال کرد.

دون آنالتیکس (Dune Analytics)

Dune Analytics بستری برای ساخت داشبوردهای شخصی‌سازی‌شده بر پایه داده‌های آنچین است. کاربران می‌توانند با استفاده از SQL کوئری‌های اختصاصی خود را بنویسند و داده‌های خام بلاکچین را تحلیل کنند. این پلتفرم به دلیل انعطاف‌پذیری بالا، بین توسعه‌دهندگان و تحلیل‌گران داده بسیار محبوب است.

کریپتو کوانت (CryptoQuant)

CryptoQuant یکی از پرکاربردترین وب‌سایت‌های تحلیل آنچین است که داده‌های جامعی از بیت‌کوین، اتریوم و سایر رمزارزها ارائه می‌دهد. این پلتفرم شاخص‌هایی مثل جریان ورودی و خروجی صرافی‌ها، ذخایر ماینرها و رفتار نهنگ‌ها را پوشش می‌دهد و به‌خاطر سرعت بالا و گزارش‌های دقیق، بین تریدرها محبوبیت زیادی دارد.

انی‌بلاک آنالیتیکس (Anyblock Analytics)

Anyblock Analytics یک پلتفرم آلمانی است که داده‌های بلاکچین را به‌صورت API و داشبوردهای قابل سفارشی‌سازی ارائه می‌دهد. این وب‌سایت بیشتر برای توسعه‌دهندگان و شرکت‌هایی که نیاز به داده‌های بلاکچین در سطح سازمانی دارند مناسب است. انعطاف بالا و پوشش چندین شبکه بلاکچینی، از ویژگی‌های کلیدی این سرویس است. 

چطور به یک تحلیل‌گر آنچین تبدیل شویم؟

تحلیل آنچین شاخه‌ای از علم داده در حوزه بلاکچین است که به بررسی رفتار سرمایه‌گذاران و وضعیت شبکه‌ها بر اساس داده‌های ثبت‌شده روی زنجیره می‌پردازد. تبدیل‌شدن به یک تحلیل‌گر آنچین حرفه‌ای مستلزم ترکیب مهارت‌های فنی، آشنایی با ابزارهای تحلیلی و توانایی نتیجه‌گیری مبتنی بر داده‌های پیچیده است. این مسیر صرفاً به بررسی نمودارهای قیمتی محدود نمی‌شود، بلکه نیازمند درک عمیق از سازوکار بلاکچین و قدرت استخراج معنا از داده‌های خام است.

دانش بلاک چین و ابزارهای مرتبط

گام نخست برای ورود به حوزه تحلیل آنچین، تسلط بر مفاهیم بنیادی بلاکچین است. درک سازوکار ثبت تراکنش‌ها، نقش ولیدیتورها یا ماینرها در حفظ امنیت شبکه، و اهمیت دفترکل توزیع‌شده، مبنای اصلی این دانش محسوب می‌شود. تحلیل‌گر باید بتواند با دقت بالایی ارتباط میان تراکنش‌ها، آدرس‌ها و بلوک‌ها را تفسیر کند. پس از تسلط بر مبانی نظری، مرحله بعدی یادگیری کار با ابزارهای تخصصی است. پلتفرم‌هایی نظیر Glassnode، CryptoQuant، IntoTheBlock، Santiment و Dune Analytics داده‌های درون‌زنجیره‌ای را در قالب شاخص‌ها و نمودارهای تحلیلی ارائه می‌دهند. شناخت نحوه استفاده از این منابع و توانایی مقایسه داده‌های حاصل از آن‌ها، بخش جدایی‌ناپذیر مسیر حرفه‌ای یک تحلیل‌گر محسوب می‌شود. افزون بر این، آشنایی با زبان‌های برنامه‌نویسی داده‌محور مانند Python و SQL می‌تواند امکان طراحی مدل‌ها و داشبوردهای اختصاصی را فراهم سازد.

رسیدن به یک نتیجه‌گیری

مهم‌ترین وظیفه تحلیل‌گر آنچین، استخراج استنباط‌های کاربردی از داده‌های گسترده است. این فرآیند فراتر از مشاهده صرف شاخص‌هاست و نیازمند ایجاد ارتباط میان متغیرهای مختلف می‌باشد. به عنوان مثال، افزایش خروج بیت‌کوین از صرافی‌ها در کنار کاهش شاخص MVRV می‌تواند نشانه‌ای از آغاز مرحله انباشت تلقی شود. در مقابل، رشد شاخص SOPR در شرایطی که کوین‌های قدیمی‌تر جابه‌جا می‌شوند، می‌تواند حاکی از افزایش فشار فروش در کوتاه‌مدت باشد. تحلیل‌گر موفق کسی است که قادر باشد داده‌های خام را در چارچوبی ساختاریافته تفسیر کرده و آن‌ها را با تحلیل تکنیکال، فاندامنتال و حتی شرایط اقتصاد کلان تطبیق دهد. بدین ترتیب، تحلیل آنچین نه به‌عنوان ابزاری منفرد بلکه به‌عنوان مکمل سایر روش‌های تحلیلی، تصویری جامع از وضعیت بازار ارزهای دیجیتال ارائه خواهد کرد.

نحوه تجزیه و تحلیل داده درون زنجیره‌ای

تحلیل داده‌های آنچین به سرمایه‌گذار این امکان را می‌دهد که رفتار واقعی کاربران و سلامت یک شبکه بلاکچینی را ارزیابی کند. برخلاف تحلیل‌های صرفاً قیمتی، بررسی داده‌های درون زنجیره‌ای به‌طور مستقیم از بلاکچین استخراج می‌شود و تصویر شفاف‌تری از روندها ارائه می‌دهد. چهار شاخص مهم که معمولاً در این نوع تحلیل به‌کار گرفته می‌شوند عبارت‌اند از: آدرس‌های فعال، حجم تراکنش‌ها، توزیع عرضه و ارزش کل قفل‌شده (TVL).

بررسی آدرس فعال (Active Address)

یکی از شاخص‌های پایه‌ای در تحلیل آنچین، تعداد آدرس‌های فعال در یک بازه زمانی مشخص است. رشد پایدار در آدرس‌های فعال معمولاً نشانه افزایش پذیرش شبکه و مشارکت کاربران جدید محسوب می‌شود. کاهش این شاخص می‌تواند علامتی از افت علاقه یا رکود در فعالیت کاربران باشد. تحلیل‌گران حرفه‌ای اغلب این داده را در کنار سایر شاخص‌ها مثل حجم تراکنش بررسی می‌کنند تا به درک عمیق‌تری از پویایی شبکه برسند.

بررسی حجم تراکنش (Transaction Volume)

حجم تراکنش‌ها میزان کل ارزش جابه‌جا شده در یک شبکه طی یک بازه زمانی را نشان می‌دهد. افزایش حجم تراکنش‌ها بیانگر فعالیت بیشتر و جریان سرمایه قوی‌تر است. در مقابل، افت این شاخص می‌تواند نشانه کاهش نقدینگی یا بی‌اعتمادی کاربران باشد. بسیاری از تحلیل‌گران، نسبت حجم تراکنش به ارزش بازار را با شاخص‌هایی نظیر NVT ترکیب می‌کنند تا بفهمند آیا قیمت یک دارایی منطقی است یا در محدوده حباب قرار دارد.

بررسی توزیع عرضه (Supply Distribution)

توزیع عرضه نشان می‌دهد که چه میزان از یک دارایی در اختیار دسته‌های مختلف سرمایه‌گذاران قرار دارد؛ از نهنگ‌ها گرفته تا هولدرهای خرد. تمرکز عرضه در کیف‌پول‌های بزرگ می‌تواند بیانگر قدرت بالای نهنگ‌ها در کنترل قیمت باشد، در حالی که توزیع گسترده‌تر عرضه، نشانه‌ای از پایداری و غیرمتمرکز بودن بیشتر شبکه است. بررسی Supply Distribution به تحلیل‌گر کمک می‌کند تا ریسک‌های مرتبط با نوسانات شدید ناشی از حرکات نهنگ‌ها را بهتر ارزیابی کند.

بررسی ارزش کل قفل‌شده (TVL)

شاخص TVL یا Total Value Locked بیشتر در حوزه دیفای (DeFi) کاربرد دارد و نشان می‌دهد چه مقدار دارایی در قراردادهای هوشمند یک پروتکل قفل شده است. افزایش TVL به‌معنای اعتماد بیشتر کاربران به پروتکل و استفاده گسترده‌تر از آن است. در مقابل، کاهش این شاخص می‌تواند نشان‌دهنده خروج سرمایه یا نگرانی نسبت به امنیت و آینده پروژه باشد. تحلیل TVL به‌خصوص در مقایسه میان پروتکل‌های مختلف دیفای اهمیت پیدا می‌کند و می‌تواند معیار کلیدی برای سنجش رقابت‌پذیری و جایگاه پروژه‌ها باشد.

تحلیل فاندامنتال، تکنیکال و آنچین، چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

بازار ارزهای دیجیتال همچون سایر بازارهای مالی نیازمند روش‌های متنوع تحلیلی برای شناخت فرصت‌ها و ریسک‌هاست. سه رویکرد اصلی در این حوزه عبارت‌اند از: تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال و تحلیل آنچین. هر یک از این روش‌ها تمرکز ویژه‌ای دارند و به سرمایه‌گذار امکان می‌دهند از زاویه‌ای متفاوت بازار را ارزیابی کند. در ادامه این سه شیوه تحلیلی را بررسی و مقایسه خواهیم کرد. 

تحلیل بنیادی (Fundamental)

تحلیل بنیادی به بررسی ارزش ذاتی یک دارایی دیجیتال می‌پردازد. در این روش، پارامترهایی مانند تیم توسعه‌دهنده پروژه، وایت‌پیپر، نقشه راه، میزان پذیرش عمومی، کاربرد واقعی، همکاری‌های راهبردی و حتی شرایط اقتصاد کلان جهانی مورد توجه قرار می‌گیرند. هدف اصلی تحلیل بنیادی پاسخ به این پرسش است که «آیا این ارز دیجیتال در بلندمدت ارزشمند خواهد بود؟». برای مثال، رشد قراردادهای هوشمند و افزایش تعداد پروژه‌های فعال روی شبکه اتریوم را می‌توان نشانه‌ای مثبت در تحلیل بنیادی آن دانست.

تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال تمرکز خود را بر نمودار قیمت و داده‌های تاریخی بازار قرار می‌دهد. در این شیوه، معامله‌گران با استفاده از ابزارهایی نظیر پرایس‌اکشن، میانگین‌های متحرک، اندیکاتورهایی مانند RSI یا MACD و بررسی حجم معاملات تلاش می‌کنند الگوهای رفتاری قیمت را شناسایی کنند. تحلیل تکنیکال بیش از آن‌که بر ارزش ذاتی پروژه تکیه داشته باشد، بر روان‌شناسی بازار و رفتار جمعی معامله‌گران متکی است. این روش در معاملات کوتاه‌مدت و میان‌مدت بیشترین کاربرد را دارد.

تحلیل On-Chain (آنچین)

تحلیل آنچین شاخه‌ای نوین از تحلیل بازار کریپتو است که داده‌های ثبت‌شده روی بلاکچین را مبنا قرار می‌دهد. به‌عنوان مثال، شاخص‌هایی همچون جریان ورودی و خروجی صرافی‌ها، فعالیت نهنگ‌ها، تعداد آدرس‌های فعال، نسبت MVRV یا شاخص SOPR همگی اطلاعاتی هستند که تنها با بررسی مستقیم شبکه بلاکچین به‌دست می‌آیند. تحلیل آنچین در واقع تصویری شفاف از رفتار واقعی کاربران و سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد و می‌تواند مکملی میان تحلیل بنیادی و تکنیکال باشد. این روش به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا علاوه بر شناخت ارزش ذاتی و الگوهای قیمتی، وضعیت سلامت شبکه و احساسات بازار را نیز در نظر بگیرند. در جدول زیر مقایسه‌ای کلی از تحلیل آن‌چین و روش‌های دیگر تحلیل بازار کریپتو که بیان شدند مشاهده می‌کنید:

تمرکز اصلی	ابزارها	کاربرد اصلی	محدودیت‌ها
بررسی ارزش ذاتی دارایی‌ها از طریق تیم، وایت‌پیپر، کاربرد و پذیرش بازار.	وایت‌پیپر، نقشه راه، اخبار پروژه، داده‌های اقتصادی کلان.	تشخیص پتانسیل رشد بلندمدت یک پروژه و ارزش‌گذاری ذاتی.	وابستگی شدید به کیفیت اطلاعات پروژه و ریسک دستکاری در اخبار.
بررسی نمودار قیمت، حجم معاملات و الگوهای رفتاری تاریخی.	اندیکاتورها (RSI، MACD)، پرایس‌اکشن، خطوط روند، الگوهای نموداری.	پیش‌بینی حرکات کوتاه‌مدت و میان‌مدت قیمت برای معاملات.	عدم توجه به ارزش واقعی پروژه؛ وابسته به رفتار گذشته قیمت.
تحلیل داده‌های ثبت‌شده روی بلاکچین مانند تراکنش‌ها، آدرس‌های فعال و جریان صرافی‌ها.	شاخص‌هایی مانند MVRV، SOPR، NUPL، داده‌های ورودی/خروجی صرافی‌ها، آدرس‌های فعال.	ارزیابی سلامت شبکه و رفتار سرمایه‌گذاران؛ مکمل تحلیل بنیادی و تکنیکال.	داده‌ها بیشتر عقب‌نگر هستند؛ برای آلت‌کوین‌های کوچک داده کافی وجود ندارد.

شاخص‌های مهم در تحلیل درون زنجیره‌ای

تحلیل آنچین بر پایه بررسی شاخص‌های مختلفی انجام می‌شود که هرکدام به‌نوعی وضعیت سرمایه‌گذاران، جریان سرمایه و ارزش واقعی شبکه را منعکس می‌کنند. در این میان، سه شاخص مهم و پرکاربرد عبارت‌اند از: سود و زیان تحقق‌یافته، عرضه در سود و زیان، و ارزش تحقق‌یافته. این شاخص‌ها با تمرکز بر رفتار کاربران و تاریخچه تراکنش‌ها، دیدی عمیق‌تر نسبت به چرخه‌های بازار ارائه می‌دهند.

شاخص سود و زیان تحقق‌یافته (Realized Profits and Losses)

این شاخص نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران هنگام جابه‌جایی دارایی‌های خود، چه میزان سود یا زیان واقعی محقق کرده‌اند. در واقع، وقتی کوینی که قبلاً با قیمتی پایین‌تر خریداری شده با قیمتی بالاتر فروخته شود، سود تحقق‌یافته ثبت می‌شود و برعکس، فروش در قیمت پایین‌تر زیان تحقق‌یافته ایجاد می‌کند. بررسی این شاخص کمک می‌کند تا میزان فشار فروش یا تمایل سرمایه‌گذاران به ذخیره سود در دوره‌های مختلف بازار شناسایی شود.

شاخص عرضه در سود و زیان (Supply in Profit and Loss)

این شاخص کل عرضه در گردش را بر اساس قیمتی که هر کوین آخرین بار جابه‌جا شده دسته‌بندی می‌کند و نشان می‌دهد چه مقدار از عرضه فعلی در سود و چه مقدار در زیان است. افزایش عرضه در سود معمولاً با دوره‌های صعودی و طمع سرمایه‌گذاران همراه است، در حالی که افزایش عرضه در زیان اغلب در دوره‌های نزولی و ترس شدید بازار مشاهده می‌شود. این شاخص معیاری برای ارزیابی احساسات کلی سرمایه‌گذاران محسوب می‌شود.

شاخص ارزش تحقق‌یافته (Realized Capitalization)

ارزش تحقق‌یافته نوعی ارزش‌گذاری شبکه است که بر مبنای آخرین قیمت جابه‌جایی هر کوین محاسبه می‌شود، نه قیمت فعلی بازار. به‌عبارت دیگر، به‌جای ضرب کل عرضه در قیمت لحظه‌ای، هر کوین بر اساس قیمتی که آخرین بار منتقل شده ارزش‌گذاری می‌گردد. این شاخص دیدی واقع‌بینانه‌تر از ارزش واقعی سرمایه در شبکه ارائه می‌دهد و در مقایسه با ارزش بازار (Market Cap) کمتر تحت تأثیر نوسانات کوتاه‌مدت قرار دارد.

مفاهیم مهم دیگر در تحلیل On-Chain

تحلیل آنچین علاوه بر شاخص‌های اصلی، مجموعه‌ای از مفاهیم و اندیکاتورهای دیگر را نیز در بر می‌گیرد که هرکدام می‌توانند جنبه متفاوتی از وضعیت بازار و سلامت شبکه را نشان دهند. آشنایی با این مفاهیم به تحلیل‌گر کمک می‌کند تا تصویر کامل‌تری از چرخه‌های قیمتی و رفتار سرمایه‌گذاران داشته باشد.

مجموع ذخایر بیت کوین در تمام صرافی‌ها (Exchange Reserve)

این شاخص نشان‌دهنده میزان کل بیت‌کوینی است که در کیف‌پول‌های متعلق به صرافی‌ها نگهداری می‌شود. کاهش ذخایر معمولاً نشانه‌ای از خروج کوین‌ها به کیف‌پول‌های شخصی و افزایش تمایل به هولد است، در حالی که افزایش آن می‌تواند بیانگر آماده‌سازی برای فروش باشد.

مجموع ذخایر اتر در تمام صرافی‌ها

مشابه شاخص ذخایر بیت‌کوین، این معیار میزان اتریومی را نشان می‌دهد که روی صرافی‌ها قرار دارد. کاهش ذخایر اتریوم غالباً به‌عنوان نشانه‌ای مثبت از افزایش تقاضا برای نگهداری بلندمدت تلقی می‌شود و افزایش آن می‌تواند به‌معنای فشار فروش بالقوه باشد.

مجموع تراکنش‌های اتر و بیت‌کوین

این شاخص تعداد کل تراکنش‌های ثبت‌شده در شبکه‌های بیت‌کوین و اتریوم را در بازه‌های زمانی مختلف بررسی می‌کند. افزایش تراکنش‌ها نشان‌دهنده رشد استفاده و پذیرش شبکه است، در حالی که کاهش آن می‌تواند بیانگر افت فعالیت کاربران باشد.

اندیکاتور چرخه

این اندیکاتور با استفاده از میانگین‌های متحرک قیمت بیت‌کوین تلاش می‌کند نقاط اوج چرخه‌های بازار را شناسایی کند. Pi-Cycle در گذشته چندین بار توانسته سقف‌های تاریخی بیت‌کوین را با دقت بالایی پیش‌بینی کند و به همین دلیل میان تحلیل‌گران محبوبیت دارد.

اندیکاتور MVRV-Z Score

MVRV-Z Score ابزاری برای ارزیابی انحراف ارزش بازار از ارزش تحقق‌یافته است. این شاخص کمک می‌کند تشخیص دهیم آیا بازار در وضعیت اشباع خرید قرار دارد یا در کف‌های تاریخی. مقادیر بالای آن معمولاً نشانه حباب قیمتی و مقادیر پایین آن نشانه فرصت‌های خرید در نظر گرفته می‌شود.

شاخص NUPL

NUPL یا Net Unrealized Profit/Loss میزان سود یا زیان تحقق‌نیافته کل سرمایه‌گذاران را نشان می‌دهد. این شاخص معمولاً با تحلیل احساسات کلی بازار همراه است؛ مقادیر مثبت نشانه غالب بودن سود و مقادیر منفی نشانه غالب بودن زیان است.

نرخ هش شبکه بیت‌کوین (Hash Rate)

نرخ هش معیاری برای سنجش قدرت پردازشی کل شبکه بیت‌کوین است. افزایش این شاخص معمولاً به معنای امنیت بیشتر شبکه و مشارکت بیشتر ماینرهاست. کاهش شدید نرخ هش می‌تواند زنگ خطری برای امنیت و پایداری شبکه باشد.

موجودی کیف‌پول (Wallet Balances)

این معیار نشان می‌دهد چه مقدار از دارایی در کیف‌پول‌های مختلف نگهداری می‌شود. تحلیل موجودی کیف‌پول‌ها به‌ویژه برای بررسی رفتار نهنگ‌ها (کیف‌پول‌های با موجودی بسیار بالا) و سرمایه‌گذاران خرد اهمیت دارد و می‌تواند سرنخ‌های مهمی از روند آتی بازار ارائه دهد.

مزایای تحلیل درون زنجیره‌ای

تحلیل آنچین یکی از روش‌های کلیدی درک رفتار واقعی بازار کریپتو است. این نوع تحلیل بر پایه داده‌هایی شکل می‌گیرد که به‌طور مستقیم از بلاکچین استخراج می‌شوند و بنابراین دستکاری یا جعل آن‌ها تقریباً غیرممکن است. بررسی این داده‌ها به تحلیل‌گران کمک می‌کند تا تصمیم‌های سرمایه‌گذاری آگاهانه‌تری اتخاذ کرده و از خطاهای ناشی از اتکا صرف به نمودار قیمت یا اخبار جلوگیری کنند. در این بخش به برخی از مهم‌ترین مزایای تحلیل آن‌چین اشاره خواهیم کرد. 

سیگنال‌های معاملاتی

تحلیل آنچین می‌تواند سیگنال‌های واضحی از رفتار سرمایه‌گذاران ارائه دهد. برای مثال، افزایش ناگهانی ورودی بیت‌کوین به صرافی‌ها غالباً نشانه فشار فروش است و خروج گسترده کوین‌ها به کیف‌پول‌های شخصی می‌تواند بیانگر تمایل به هولد باشد. چنین نشانه‌هایی برای تصمیم‌گیری کوتاه‌مدت و میان‌مدت بسیار ارزشمند هستند.

زمان‌بندی آنچین

یکی از مزایای بارز تحلیل آنچین، کمک به تشخیص زمان مناسب ورود یا خروج از بازار است. شاخص‌هایی مانند MVRV یا SOPR به تحلیل‌گر نشان می‌دهند آیا بازار در وضعیت اشباع خرید قرار دارد یا در کف‌های تاریخی، و این موضوع به زمان‌بندی دقیق‌تر معاملات کمک می‌کند.

مدیریت ریسک

با استفاده از داده‌های آنچین می‌توان فشار فروش احتمالی، انباشت توسط نهنگ‌ها یا خروج گسترده سرمایه را پیش‌بینی کرد. این داده‌ها امکان مدیریت بهتر ریسک را فراهم می‌کنند و سرمایه‌گذار می‌تواند پرتفوی خود را در برابر نوسانات شدید ایمن‌تر سازد.

سرمایه‌گذاری بلندمدت (Long Term Investment)

تحلیل آنچین برای سرمایه‌گذاران بلندمدت ابزاری کلیدی محسوب می‌شود. داده‌هایی مانند توزیع عرضه و موجودی کیف‌پول‌های بزرگ نشان می‌دهند که آیا سرمایه‌گذاران عمده در حال انباشت هستند یا خیر. این اطلاعات می‌تواند مبنای تصمیم‌گیری برای نگهداری دارایی در بازه‌های چندساله باشد.

شناسایی مراحل انباشت یا توزیع (Accumulation or Distribution)

به کمک تحلیل آنچین می‌توان تشخیص داد که آیا بازار در مرحله انباشت (خرید و ذخیره‌سازی توسط هولدرها) قرار دارد یا در مرحله توزیع (فروش گسترده و خروج سرمایه). این شناخت به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا استراتژی مناسبی در هر چرخه اتخاذ کنند.

تأیید اصول (Confirmation of Fundamentals)

تحلیل آنچین در واقع پشتوانه‌ای برای تحلیل بنیادی محسوب می‌شود. اگر یک پروژه از نظر فاندامنتال قوی باشد، اما داده‌های آنچین کاهش مشارکت یا افت فعالیت شبکه را نشان دهند، می‌توان در اعتبار آن پروژه تجدیدنظر کرد. بالعکس، افزایش آدرس‌های فعال یا رشد TVL تأییدی بر قدرت اصولی یک شبکه خواهد بود.

اعتبارسنجی تحلیل تکنیکال (Technical Analysis Validation)

تحلیل آنچین به‌عنوان ابزاری مکمل می‌تواند سیگنال‌های تکنیکال را تأیید یا رد کند. برای مثال، اگر نمودار قیمت یک دارایی سطح حمایتی قدرتمندی را نشان دهد و هم‌زمان جریان خروجی از صرافی‌ها افزایش یابد، احتمال معتبر بودن آن حمایت بیشتر خواهد شد.

تأیید روند (Trend Confirmation)

با بررسی داده‌های آنچین می‌توان روندهای اصلی بازار را تأیید کرد. افزایش پایدار آدرس‌های فعال یا رشد نرخ هش شبکه اغلب هم‌راستا با روندهای صعودی بلندمدت است. این اطلاعات به تحلیل‌گر کمک می‌کند تا بین اصلاح موقت قیمت و تغییر واقعی روند تمایز قائل شود.

انواع استراتژی‌های تحلیل درون زنجیره‌ای

تحلیل آنچین تنها به بررسی داده‌ها محدود نمی‌شود، بلکه می‌تواند مبنای طراحی استراتژی‌های معاملاتی و سرمایه‌گذاری نیز قرار گیرد. بسته به اهداف سرمایه‌گذار، بازه زمانی و میزان ریسک‌پذیری، رویکردهای متفاوتی در استفاده از داده‌های آنچین وجود دارد. در ادامه به سه استراتژی مهم اشاره می‌کنیم که بیشترین کاربرد را در میان تحلیل‌گران و سرمایه‌گذاران حرفه‌ای دارند.

نگهداری بلندمدت در مقابل معاملات فعال

یکی از ساده‌ترین اما مهم‌ترین استراتژی‌ها در تحلیل آنچین، تصمیم‌گیری بین هولد بلندمدت یا ورود به معاملات فعال است. داده‌هایی مانند میزان کوین‌های خارج‌شده از صرافی‌ها، توزیع عرضه میان نهنگ‌ها و افزایش آدرس‌های فعال می‌توانند نشانه‌ای از انباشت و در نتیجه، فرصت برای نگهداری بلندمدت باشند. در مقابل، افزایش شدید ورودی به صرافی‌ها یا رشد شاخص SOPR ممکن است سیگنالی برای معاملات کوتاه‌مدت یا خروج موقت از بازار باشد.

استراتژی زمان‌بندی بازار

زمان‌بندی دقیق ورود و خروج یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های سرمایه‌گذاری در بازار کریپتو است. تحلیل آنچین با شاخص‌هایی مانند MVRV-Z Score، NUPL و Realized Profits & Losses ابزار مناسبی برای این هدف فراهم می‌آورد. این شاخص‌ها کمک می‌کنند تا دوره‌های اشباع خرید یا فروش شناسایی شوند و سرمایه‌گذار با دقت بیشتری زمان مناسب برای ورود یا خروج را انتخاب کند. چنین رویکردی به‌ویژه برای کسانی که قصد دارند سودآوری خود را بهینه کنند، اهمیت بالایی دارد.

استراتژی ردیابی فعالیت سازمانی

یکی از کاربردهای پیشرفته تحلیل آنچین، ردیابی رفتار سازمان‌ها و سرمایه‌گذاران نهادی است. با بررسی تراکنش‌های بزرگ، تغییرات موجودی کیف‌پول‌های شناخته‌شده و الگوهای ورود و خروج سرمایه از صرافی‌ها، می‌توان سرنخ‌هایی از تصمیمات بازیگران بزرگ بازار به دست آورد. این استراتژی به سرمایه‌گذاران خرد کمک می‌کند تا جهت جریان سرمایه نهادی را دنبال کرده و تصمیم‌های خود را همسو با روندهای کلان بازار تنظیم کنند.

جمع‌بندی 

در این مقاله از پی‌دار با بررسی تحلیل آن‌چین، شاخص‌ها و استراتژی‌های مهم آن همراه شما بودیم. تحلیل آنچین به‌عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در بازار ارزهای دیجیتال، به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که فراتر از نمودارهای قیمتی و اخبار، رفتار واقعی کاربران و سلامت شبکه را بررسی کنند. شاخص‌هایی نظیر MVRV، NUPL، SOPR، جریان ورودی و خروجی صرافی‌ها، آدرس‌های فعال و ارزش تحقق‌یافته، داده‌های عمیقی در مورد چرخه‌های بازار و احساسات سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهند. این اطلاعات می‌توانند مکمل تحلیل بنیادی و تکنیکال باشند و تصویری جامع‌تر از وضعیت بازار در اختیار تحلیل‌گر قرار دهند.

با این حال، تحلیل آنچین نیز محدودیت‌های خاص خود را دارد. داده‌های آن بیشتر برای شبکه‌های بزرگی مانند بیت‌کوین و اتریوم دقیق هستند و تفسیر نادرست شاخص‌ها می‌تواند منجر به تصمیم‌های اشتباه شود. از سوی دیگر، این داده‌ها غالباً گذشته‌نگر بوده و تضمینی برای پیش‌بینی قطعی آینده ندارند. بنابراین استفاده هوشمندانه از تحلیل آنچین، در کنار سایر روش‌های تحلیلی، می‌تواند به مدیریت بهتر ریسک، شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و اتخاذ تصمیم‌های استراتژیک در بازار کریپتو کمک کند.

سوالات متداول 

۱- تحلیل آنچین چیست و چرا مهم است؟
تحلیل آنچین به بررسی داده‌های ثبت‌شده روی بلاکچین می‌پردازد و اهمیت آن در شفافیت و ارائه تصویری واقعی از رفتار سرمایه‌گذاران است.

۲- تفاوت تحلیل On-Chain و تحلیل تکنیکال چیست؟
تحلیل آنچین بر داده‌های شبکه مانند تراکنش‌ها و آدرس‌ها تمرکز دارد، در حالی که تحلیل تکنیکال تنها قیمت و الگوهای نموداری را بررسی می‌کند.

۳- بهترین پلتفرم‌ها برای تحلیل داده درون زنجیره‌ای کدامند؟
گلسنود، کریپتو کوانت، اینتو د بلاک، سنتیمنت و کوین‌متریکس از معتبرترین پلتفرم‌های تحلیل آنچین هستند.

۴- چگونه می‌توان یک تحلیل‌گر حرفه‌ای آنچین شد؟
با یادگیری مفاهیم بلاکچین، تسلط بر ابزارهای تخصصی و ترکیب داده‌های آنچین با تحلیل تکنیکال و بنیادی می‌توان به یک تحلیل‌گر حرفه‌ای تبدیل شد.